مصرف بیش از مقدار ویتامین D این بلا را سرتان می آورد - وبلاگ ساعت دیواری

به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، مقادیر ویتامین دی اگر بیش از تحمل بدن دریافت گردد، به سختی دفع می گردد و این افزایش منجربه بروز عوارض و مشکلاتی می گردد.

به گزارش همشهری به نقل از seebmagazine، ویتامین دی یک ویتامین بسیار ضروری در بدن ماست که در فرایند های مختلفی در بدن مورد استفاده قرار می گیرد. این ویتامین یک ویتامین محلول در چربی است؛ بنابراین، بدن نمی تواند مقادیر اضافه آن را به سرعت و به سادگی دفع کند. درصورتی که دریافت این ویتامین بیش ازحد باشد، در بدن انباشته می گردد و مسائل زیادی را ایجاد می نماید.

چه افرادی در معرض خطر مسمومیت با ویتامین D قرار دارند؟

کمبود ویتامین دی بسیار شایع است و به همین خاطر بسیاری از افراد برای جبران این کمبود از مکمل های این ویتامین استفاده می نمایند. این مکمل ها در دوز های مختلفی موجودند و معمولاً مسمومیت با این مکمل ها ایجاد نمی گردد؛ زیرا برای اینکه اندازه ویتامین دی به اندازه ای افزایش پیدا کند که موجب مسمومیت گردد باید مقادیر زیادی از این ویتامین مصرف گردد.

با این حال افرادی که سرخود و بدون تجویز پزشک این مکمل ها را مصرف می نمایند در معرض خطر عوارض ویتامین D بالا هستند. در این زمینه مهم ترین علل مسومیت با ویتامین دی عبارت اند از:

مصرف تصادفی مقادیر زیاد

خطا های نسخۀ پزشکی

استفاده نادرست از مکمل های ویتامین دی با دوز بالا

علاوه بر آن، بعضی افراد به سبب ویژگی ها یا بیماری هایی که دارند بیشتر در معرض خطر عوارض افزایش ویتامین D هستند. شایع ترین این موارد عبارت اند از:

اختلالات گرانولوماتوز

بعضی از لنفوم ها

سندروم متابولیسم نامنظم ویتامین دی

بعضی اختلالات مادرزادی

خطرات مصرف زیاد ویتامین دی

همان طور که گفتیم، مقادیر ویتامین دی اگر بیش از تحمل بدن دریافت گردد، به سختی دفع می گردد و این افزایش منجربه بروز عوارض و مسائلی می گردد. در ادامه به آنالیز مهم ترین عوارض افزایش ویتامین D خواهیم پرداخت.

افزایش کلسیم خون

ویتامین D به بدن شما یاری می نماید تا کلسیم غذایی را که می خورید جذب کند. در واقع این مورد یکی از مهم ترین نقش های ویتامین دی است. بااین حال، اگر مصرف ویتامین D شما بیش ازحد باشد، کلسیم خون شما ممکن است به سطوحی برسد که علائم ناخوشایند و بالقوۀ خطرناک ایجاد کند که به این حالت هایپرکلسمی گفته می گردد.

علائم هیپرکلسمی عبارت اند از:

ناراحتی های گوارشی، مانند استفراغ، حالت تهوع، یبوست و درد معده

خستگی، سرگیجه، توهم و گیجی

از دست دادن اشتها

ادرار بیش ازحد

سنگ کلیه، آسیب کلیه و حتی نارسایی کلیه

فشارخون بالا و ناهنجاری های قلبی

کم آبی بدن

هیپرکلسمی می تواند زندگی فرد مبتلا را به خطر بیندازد و احتیاج به مراقبت فوری پزشکی دارد.

ایجاد مسائل گوارشی

مسائل گوارشی در پاسخ به دریافت بیش ازحد ویتامین دی معمولاً شامل درد معده، بی اشتهایی، یبوست و اسهال است. این علائم اغلب ناشی از هایپرکلسمی است و در پاسخ به دوز بالای ویتامین دی ایجاد شده است.

مسائل فکری و روانی

مسمومیت با ویتامین دی و هیپرکلسمی ناشی شده از آن می تواند موجب تغییراتی در روان و فکر فرد گردد. این علائم معمولاً شامل گیجی، افسردگی و روان پریشی است؛ اما، در موارد شدید حتی کما نیز گزارش شده است.

در یک گزارش پزشکی مردی 64 ساله که به شکل تصادفی روزانه 200000 واحد ویتامین دی مصرف می کرد دچار علائم بسیار جدی روانی و فکری شده بود. او در 10 روز اول اقامتش در بیمارستان آشفته و گیج بود؛ اما با کاهش سطح کلسیم علائمش به تدریج بهبود یافت. حدود 18 روز طول کشید تا کلسیم او به سطح مورد انتظار بازگردد.

بیماری قلبی عروقی

بعضی از مشتقات ویتامین دی با فرایند آترواسکلروز در ارتباط هستند و منجربه ایجاد کلسیفیکاسیون عروقی می شوند که خصوصاً در عروق تغذیه نمایندۀ قلب می تواند مسائل جدی ایجاد کند. این در حالی است که ترکیبات فعال ویتامین دی ممکن است در برابر این فرایند ها نقش محافظت نماینده داشته باشند. تفاوت های نژادی و ژنتیکی در بروز این مسائل نقش مهمی دارند.

افزایش کلسیم می تواند در فرایند های الکتریکی قلب، که منجر به انقباض قلب می شوند، تداخل ایجاد کند و حتی منجر به از کار افتادن قلب گردد.

مسائل کلیوی

در بعضی موارد، عوارض افزایش ویتامین دی می تواند منجر به آسیب کلیه و حتی نارسایی کلیه گردد. چراکه هیپرکلسمی ناشی از مسمومیت با ویتامین دی می تواند منجر به از دست دادن آب زیاد به وسیله ادرار گردد و، چون کلسیم در این راستا رسوب می نماید، در بافت کلیه کلسیفیکاسیون ایجاد می گردد و سلول های زنده آن از بین می فرایند.

هیپرکلسمی بعلاوه می تواند باعث انقباض رگ های خونی کلیه گردد که منجر به کاهش عملکرد کلیه می گردد. جالب اینجاست که کمبود ویتامین D می تواند به کلیه ها نیز آسیب برساند و در مبتلایان به بیماری کلیوی منجر به عوارض شدید گردد. به همین خاطر است که تنظیم اندازه ویتامین دی بدن باید در محدودۀ طبیعی باشد.

تشخیص مسمومیت با ویتامین دی

همان طور که گفتیم، مسمومیت با ویتامین دی منجربه ایجاد هایپرکلسمی می گردد و اغلب علائم ناشی از این مسمومیت نیز به خاطر همین هایپرکلسمی هستند. هایپرکلسمی دلایل بسیار زیادی دارد که افزایش ویتامین دی یکی از آن هاست. ممکن است سابقۀ مصرف ویتامین D تنها موردی باشد که به تشخیص دلیل هایپرکلسمی ناشی از مسمومیت با ویتامین دی یاری کند.

افزایش سطح کلسیم خون 12 تا 16 میلی گرم در دسی لیتر (3 تا 4 میلی مول در لیتر) یک یافتۀ ثابت در هنگام بروز علائم مسمومیت است. سطح سرمی 25 (OH) D معمولاً تا بیش از 150 نانوگرم در میلی لیتر (بیش از 375 نانومول در لیتر) افزایش می یابد. سطوح 1، 25-دی هیدروکسی ویتامین D، که برای تأیید تشخیص احتیاجی به اندازه گیری ندارد، ممکن است طبیعی باشد.

کلسیم سرم باید اغلب (ابتدا به صورت هفتگی، سپس ماهانه) در تمام بیمارانی که دوز های زیادی از ویتامین D دریافت می نمایند اندازه گیری گردد.

کمبود و مسمومیت با ویتامین دی

ویتامین D در جذب کلسیم، عملکرد سیستم ایمنی، محافظت از استخوان، ماهیچه و سلامت قلب نقش دارد. ویتامین D به طور طبیعی در بعضی از غذا ها وجود دارد و بدن بعلاوه می تواند این ویتامین را زمانی که پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد فراوری کند.

منبع غنی ویتامین D ماهی های چرب هستند و سایر غذا ها اندازه کمتری از این ویتامین دارند. از طرفی بسیاری از افراد به اندازۀ کافی در معرض نور خورشید قرار نمی گیرند به همین خاطر کمبود ویتامین دی رایج است و برآورد می گردد حدود یک میلیارد نفر دچار کمبود این ویتامین باشند.

تنها راه برای تشخیص کمبود ویتامین دی انجام دادن آزمایش است و سرخود نباید گمان کرد که کمبود این ویتامین را دارید. اگر پزشک شما از نتیجۀ آزمایشتان متوجه گردد که دچار کمبود ویتامین دی هستید، احتمالاً با تجویز مکمل های ویتامین دی به شما یاری می نماید تا به سطوح نرمال خونی از این ویتامین برسید.

پزشک شما، بسته به اینکه سطح ویتامین D در بدن شما چقدر است و با در نظر گرفتن شرایط سلامت کلی شما، مناسب ترین دوز ویتامین D را برای شما معین می نماید.

اگر از مکمل های ویتامین D با دوز بسیار بالا استفاده می کنید یا از ویتامین دی تزریقی استفاده می کنید، احتمالاً احتیاج است برای آنالیز کفایت درمان و جلوگیری از بروز عوارض افزایش ویتامین D به شکل دوره ای آزمایش دهید.

دریافت استاندارد ویتامین دی در روز 400 واحد بین المللی است و نباید سرخود از مکمل های با دوز بالای این ویتامین بهره ببرید.