هیپنوتراپی لکنت زبان - وبلاگ ساعت دیواری

به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، حدود یک درصد افراد جامعه به لکنت زبان مبتلا هستند. این اختلال گفتاری که معمولاً بین سنین 2 تا 7 سالگی شروع می گردد، به صورت های متنوعی بروز می نماید اما در همه ی آن ها، نوعی اختلال غیرارادی در ریتم و روانیِ کلام دیده می گردد. شیوع آن در پسران، سه تا چهار برابر دختران است؛ در صورتی که پدری مبتلا به لکنت باشد، 20درصد فرزندان پسر و 10 درصد فرزندان دختر هم مبتلا خواهند شد.

هیپنوتراپی لکنت زبان

حدود یک درصد افراد جامعه به لکنت زبان مبتلا هستند. این اختلال گفتاری که معمولاً بین سنین 2 تا 7 سالگی آغاز می شود، به صورت های متنوعی بروز می نماید اما در همه ی آن ها، نوعی اختلال غیرارادی در ریتم و روانیِ کلام دیده می شود. شیوع آن در پسران، سه تا چهار برابر دختران است؛ در صورتی که پدری مبتلا به لکنت باشد، 20درصد فرزندان پسر و 10 درصد فرزندان دختر هم مبتلا خواهند شد.

معمولاً لکنت به یک باره اتفاق نمی افتد، بلکه در عرض چندهفته تا چندماه و به تدریج شکل می گیرد. این افراد، هنگام صحبت دچار مکث ها، کشیدن ها یا تکرارهای غیرارادی کلمات می شوند و گاهی برای پرهیز از قطع کلام، کلماتی غیر از آن چه قصد بیان آن را داشته اند، جایگزین می نمایند. بعضی مبتلایان ممکن است موقع حرف زدن، حرکات اضافی در بدن (تیک)، تغییر شکل هایی در صورت و یا پلک زدن های مکرر داشته باشند. مبتلایان به لکنت، اغلب برای پیش گیری از قطع کلام و بیان سریع موضوع، با سرعت بالایی حرف می زنند که همین امر، موجب تشدید لکنت می شود. مجموعه ی این علائم، برای شان تنش زا و آزار دهنده است و همین تنش، لکنت را تشدید می نماید.

بیشتر آنان، علائمی از اضطراب اجتماعی، احساس شرم و یا امتناع از رفتن به مدرسه و دانشگاه را هم نشان می دهند. بنابراین در بسکمک از موارد برای پیش گیری از این احساس شرم، به انزواطلبی و کناره گیری تدریجی از فعالیت های گروهی روی می آورند. همین اجتناب، موجب افزایش اضطراب، تثبیت باور ناتوانی در حرف زدن و درنتیجه، تشدید بیماری شان می شود. در طی زمان، مواقعی از شدت و ضعف در فرایند بیماری دیده می شود. گاهی فرد برای چندهفته تا چندماه می تواند بدون لکنت حرف بزند اما پس از مدتی (و معمولاً با یک استرس) دوباره دچار لکنت می شود. آموزش خانواده برای برخورد مناسب با فرد دچار لکنت، در کاهش استرس و کمک به فرایند بهبودی، نقش قابل توجهی دارد.

اگرچه شکایت اصلی بیماران، مکث های غیرارادی هنگام حرف زدن است، اما آن چه بیش از همه موجب تشدید لکنت می شود، تمایل به سریع صحبت کردن است. این افراد اغلب سعی می نمایند پیش از بروز لکنت و به سرعت، حرف هایشان را بزنند. به همین علت، استفاده از تمرینات تنفسی و تشویق فرد به کاهش سرعت کلام، می تواند در بهبودی مؤثر باشد. این واقعیت که بیش تر مبتلایان موقع شعرخوانی، بدون لکنت، کلمات و عبارات را بیان می نمایند، نشان دهنده ی اهمیت ریتم در روانیِ کلام است. هم چنین بچه ها مبتلا، هنگام حرف زدن با حیوانات خانگی و عروسک های خویش هم به راحتی و بدون لکنت صحبت می نمایند. این موضوع، اهمیت استرس و احساس تحت ارزیابی بودن را در تشدید لکنت نشان می دهد.

علت لکنت زبان

در خصوص علت ایجاد لکنت، نظریات مختلفی مانند تعارض های دوران کودکی، ترس ها، یادگیری، اِشکال مرکز کلام در مغز، وراثت و عادت مادر به تند حرف زدن مطرح شده اما هیچ کدام به اثبات نرسیده است. به نظر می رسد لکنت، تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل ژنتیکی و محیطی عارض می شود. مؤسسه ی گفتار آمریکا معتقد است لکنت، یک بیماری و یا حتی نشانه ای از یک بیماری نیست بلکه رفتار ناکارآمدی ست که آموخته شده و می تواند تغییرکند. بر همین اساس هنگام درمان، باید بر یادزدایی این اختلال و جایگزینی آن با یادگیری فنون صحیح بیان، تأکید نمود. هم چنین باید این بیماران را کمک داد تا دیدگاه جدیدی نسبت به لکنت پیدا نمایند. ضروری است به آنان کمک کنیم تا از داشتن لکنت، احساس شرم ننمایند و به راحتی به حرف زدن ادامه دهند.

گفتار درمانی (چنان چه با حوصله و درست به کار گرفته شود)، یکی از درمان های مناسب لکنت محسوب می شود. کاهش سرعت کلام، آغاز نرم و آسان جملات و همین طور حرکت ملایم و نرم بین هجاها، سیلاب ها و کلمات، از برترین تکنیک های گفتار درمانی محسوب می شود. از تکنیک های مختلف هیپنوتیزمی هم می توان برای تقویت اثر گفتار درمانی استفاده کرد. هدف اصلی تکنیک های هیپنوتیزمی، کمک به مراجع برای غلبه بر اضطراب، افزایش عزت نفس، رعایت ریتم مناسب تنفس، تن آرامی و شمرده و آهنگین صحبت کردن است. هیپنوتراپی با استفاده ی درست از تکنیک های تقویت اعتماد به نفس و روش قدرتمندی به نام تکنیک اتاق های کنترلِ فکر می تواند موجب کاهش قابل توجه لکنت شود.

قسمت عمده ی فکر یا همان ناخودآگاه، اثر قدرتمندی بر رفتارهای شخص می گذارد اما از دیدِ او پنهان است و در شرایط معمولی، فرد قادر به درک و شناسایی آن نیست. ناخودآگاه منشأ اغلب افکار، احساسات و رفتارهای ماست. بسکمک از حس ها و حرکت های ما تحت اختیار ناخودآگاه اتفاق می افتند بدون این که ما نسبت به آن ها هوشیار باشیم ویا به طور ارادی در آن نقشی داشته باشیم.

به نظر می رسد لکنت زبان هم نوعی رفتار غیرارادی ست که تحت کنترل ناخودآگاه اتفاق می افتد و فرد از علت دستور نابه جایی که مغز به عضلات مربوطه می دهد، بی اطلاع است. با این شرح، هیپنوتیزم به علت دست یابی به فکر ناخودآگاه می تواند در کنترل و تخفیف لکنت، اثر قابلِ توجهی داشته باشد.

در انتها، بیان چند نکته ی مهم را ضروری می دانیم:

1- مقدار بهره مندی بیمار از فواید هیپنوتراپی، به مقدار توانایی او برای هیپنوتیزم شدن بستگی دارد.

2- هیپنوتیزم، یک درمان کمکی مؤثر در لکنت است، بنابراین استفاده ی هم زمان از گفتاردرمانی، معمولاً نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.

3- به علت ماهیت مزمن لکنت زبان، یادگیریِ استفاده از خودهیپنوتیزم برای تقویت و تداوم اثر درمان، بسیار کمک نماینده است.

4- همه ی افرادی که دچار لکنت زبان هستند، از هیپنوتراپی (به درجات مختلف) بهره ی درمانی خواهند برد.

منبع:نشریه شادکامی و موفقیت شماره 69