چرا سالمندان دچار اختلال شناختی می شوند؟ - وبلاگ ساعت دیواری

به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، محققان کشور در یک پژوهش مروری به یکی از مهم ترین مسائل پیش روی سالمندان اشاره نموده و روش های غلبه بر آن را آنالیز نموده اند. در این تحقیق، عوامل مؤثر بر اختلال شناختی سالمندان مطرح شده اند.

به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، بشر امروزی با مسائل فراوانی روبرو بوده که تعدادی از این مسائل، مستقیماً سلامتی وی را تهدید می نمایند. با این همه، با توجه به افزایش پیشرفت در علوم مختلف و بعلاوه افزایش امید به زندگی در چند دهه اخیر، میانگین عمر انسان ها افزایش یافته و تعداد بیشتری از انسان ها وارد دوره سالمندی می شوند. اما با توجه به طیف وسیعی از عوامل ژنتیکی و محیطی که برای هر فرد منحصربه فرد است، دوره سالمندی می تواند با درجات مختلفی، همراه با کاهش توانایی های شناختی مانند ضعیف شدن حافظه، اختلال در یادگیری و اختلال در حل مسئله باشد. در موارد شدید، اختلالات شناختی به دمانس یا زوال عقل ختم خواهند شد.

به بیان متخصصان، دمانس یا زوال عقل، سندرمی است که از طریق افت عملکردی شناختی پیشفراینده و بیماری های مختلفی معین می گردد که ساختارها و عملنمودهای مغزی را تحت تأثیر قرار می دهند. ابتلا به اختلالات شناختی، با توجه به این واقعیت که روزانه هر فرد نرمال حدود 1000 سلول عصبی را از دست می دهد و سلول جدیدی جایگزین آن ها نمی گردد، ملموس تر می گردد. تنها در کشور آمریکا تخمین زده شده که 5.5 میلیون آمریکایی در حال حاضر با بیماری های شناختی زندگی می نمایند. بعلاوه پیش بینی می گردد تا سال 2050 این تعداد از 13 میلیون نفر بیشتر گردد.

این موضوع مورد توجه متخصصانی از دانشگاه علوم پزشکی قزوین قرار گرفته تا با انجام تحقیقی در مورد آن، دانش فعلی موجود در کشور را ارتقا دهند. در این تحقیق، به آنالیز عوامل مؤثر بر اختلال شناختی سالمندان پرداخته شده است.

در این مطالعه مروری، از داده های پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Scopus و Wiley Online Library که مربوط به حدود 21 هزار فرد بوده اند، استفاده شده است.

نتایج آنالیز های این پژوهش نشان می دهند که مواردی چون استرس، پریشانی و افسردگی، خروپف و خواب ناکافی، با تأثیر بر ناحیه هیپوکامپ مغز می توانند موجب اختلالات شناختی، ضعف حافظه و یا حتی دمانس شوند.

بر اساس این یافته ها، انجام حرکات ورزشی منظم و مصرف روزانه مواد غذایی حاوی امگا 3 و دیگر ترکیبات آنتی اکسیدانی، فرایند ابتلا به اختلالات شناختی در افراد سالمند را به تعویق می اندازد.

ارغوان رئیس الحق، پژوهشگر روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قزوین و همکارش دراین باره می گویند: عوامل مرتبط با بروز اختلالات شناختی در افراد سالمند شامل شخصیت، خلق وخوی و سبک زندگی افراد است. حالات شخصیتی و خلق وخو، به احتمال زیاد با تأثیرگذاری بر عملکرد هیپوکامپ، بر عملکرد حافظه تأثیر منفی یا مثبت می گذارد.

به گفته آن ها، مقدار تأثیر این عوامل در بروز یا عدم بروز اختلالات شناختی، شانس ابتلا به بیماری های سیستم عصبی مانند زوال عقل و آلزایمر را معین می نماید.

بر این اساس، ایجاد تغییرات مناسب و لازم در سبک زندگی می تواند در درازمدت، خطرات و شدت اختلالات شناختی را به حداقل برساند و برای یافتن مقدار دقیق تأثیرات این عوامل بر روی بروز اختلالات شناختی، ضروری است تا مطالعات بیشتری در آینده بر روی این موضوع انجام پذیرد.

رئیس الحق و همکارش افزوده اند: از دیگر عواملی که می توان تأثیر آن ها را بر روی اختلالات شناختی آنالیز کرد، مهارت های زبانی و سطح تحصیلات افراد هستند. مثلاً می توان به ارتباط بین مقدار تحصیلات با بروز بیماری های تخریب سیستم عصبی چون آلزایمر پرداخت. چراکه مطالعات پراکنده ای پیشنهاد نموده اند که افراد با مهارت های زبانی و سطح سواد بالا، در سنین بالاتری به اختلالات فوق دچار می شوند.

این یافته ها که دید روشن تری در مورد دلایل ابتلای افراد مسن به مسائل شناختی را ارائه داده اند، به صورت یک مقاله علمی پژوهشی در فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی البرز منتشر شده اند.