همه چیز درباره شهر باستانی حریره کیش
به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، حریره کیش یک شهر باستانی است که شاید تا بحال نام آن را نشنیده باشید. شاید هم نام برای شما آشنا باشد، در هر حال این شهر یک شهر باستانی است و تمدن ارزشمندی دارد. جزیره کیش را منطقه ای لوکس با تفریحاتی مهیج و سرگرم کننده می دانیم، اما کمتر کسی می داند که ممکن است در این جزیره علاوه بر بناهای مدرن و پیشرفته، تاریخی غنی آرمیده باشد که گذشته این جزیره را روایت می نماید. در این مقاله ما شهر باستانی حریره کیش را به شما معرفی خواهیم کرد.
داستان شهر باستانی حریره کیش
در میان پیچ و خم با عظمت و با شکوه جزیره کیش، می خواهیم سفری داشته باشیم به عصر طلایی این جزیره زیبا که روزگاری منطقه ای پر آوازه برای میهمانان عربی، هندی، چینی و ایرانی خود بوده است. شهر تاریخی حریره کیش به روایت تاریخ نگاران و سیاحان، شهری متمول، جادویی، زیبا و سرسبز بوده که حتی حضرت سعدی نیز سفری چند باره به این شهر داشته اند. این شهر تاریخی قدمتی 800 ساله دارد و آن را مربوط به قرن پنجم تا دهم هجری نموده، که البته جای تاسف دارد چون بخش اعظمی از این شهر تخریب شده است. به گفته برخی تاریخ نویسان و بر اساس برخی اسناد به جای مانده از آن دوران، شهر حریره کیش را مربوط به زمان حکومت قیسی ها و ساخته شده در دوره ساسانیان می دانند، که به علت سبز بودن دائمی آن، لطیف بودن طبع مردمان و البته جو حاکم بر شهر، آن را مانند حریر میده و به آن حریره می گفتند.
حتی ایلخانان نیز شهر حریره کیش را دوست داشته و آن را بازسازی نموده بودند. همزمان با فراموش شدن بندر سیراف، شهر حریره کیش دوران طلایی خود را شروع نموده و در حدود 500 سال رونق خود را حفظ نموده بود. باستان شناسانی که به کاوش در این شهر باستانی پرداخته اند ظروف و وسایل سفالی، چینی و البته چندین سکه از بقایای این شهر را پیدا نموده اند. نکته جالب اینجاست که برخلاف سایر بناهای ایران در گذشته، بناهای موجود در شهر حریره کیش از خشت نبودند بلکه از سنگ های مرجانی، آهکی، گچی و ملات ساخته شده بودند. دیوار ها را از سنگ می ساختند و بر روی آنها یک لایه گچ می کشیدند و بقدری آن ها را مستحکم تر تجهیز می کردند که بیشترین مقاومت را در مقابل حملات احتمالی دشمنان از خود نشان بدهند. دولت وقت به علت این که شهر حریره کیش از لحاظ موقعیت مالی نقش بسیار مهمی را ایفا می نموده اتاقی را برای گفتگو، گفتگو و ملاقات با بازرگانان و تجار بزرگ کشورهای همسایه در این شهر آماده نموده بوده است.
- شهر حریره کیش در یک نگاه
شهر حریره کیش وسعتی معادل 120 هکتار دارد که بعد از نابودی بندر سیراف بازرگانان بندر، اقدام به ساخت این شهر کردند. همان طور که می دانید بندر سیراف از بندرهای بسیار قدیمی و مهم ایران بوده که بازرگانان از کشورهای گوناگون برای انجام تجارت به این بندر مراجعه می کردند. بندر سیراف در سال 356 هجری قمری به واسطه یک زمین لرزه دهشتناک و طولانی به طور کامل مدفوع شد و متاسفانه هیچ چیزی از آن باقی نماند.
بعد از این اتفاق بازرگانان، به علت این که دیگر جایی برای سکنا گزیدن و انجام معاملات تجاری و مالی خود نداشتند به جزیره کیش رفته و در آنجا منطقه ای را که در شمالی ترین نقطه این جزیره بوده و بر فراز صخره هایی با ارتفاع تقریبی 10 متر قرار داشته، انتخاب می نمایند و حریره کیش را به علت موقعیت خوب شکل گیری بندر و جو آرام دریا، به عنوان مکانی مستقل برای انجام معاملات و کارهای روزمره خود انتخاب می نماید. متاسفانه امروزه از شهر حریره کیش تنها بقایایی آن هم به واسطه دیوارها به جای مانده و این به جای مانده ها قسمت های اعیان نشین شهر یعنی فضاهای حمام ها و کارگاهی بودند. البته گاهی اوقات راهرو ها یا بنا های ساحلی نیز در بین آنها دیده می گردد. بناها در بقایای به جامانده از شهر باستانی حریره کیش سقف ندارند و شما می توانید تنها با تماشا دیوار ها به گذشته این شهر پی ببرید.
جاذبه های شهر باستانی حریره کیش
در کنار تفریحات سرگرم نماینده و بسیار عالی جزیره کیش، بد نیست به بناهای تاریخی و مجذوب کننده این جزیره نیز سری بزنیم. شهر باستانی حریره کیش از مهمترین آثار با قدمت و با ارزش این جزیره محسوب می گردد که حتی در استان هرمزگان نیز بسیار معروف و پرآوازه است. بدون شک وقتی به شهر تاریخی حریره کیش قدم می گذارید، با یک پشتوانه عمیق، ریشه دار و البته یک فرهنگ شهرنشینی غنی روبرو خواهید شد. در قسمت اعیان نشین شهر حریره کیش، شما با بنا ها و ساختمان هایی روبرو هستید که بی شباهت به خانه های سنتی و سراهای زیبای بزرگ در کاشان و یزد نیستند. جالب ترین موضوعی که بدون شک توجه مسافران و گردشگران را به خود جلب خواهد نمود، کاشی های به جا مانده از بناها و همینطور وسعت آنها است که به وضوح به ما نشان می دهند مالکان این خانه ها افرادی ثروتمند بوده اند.
ناگفته نماند که نمونه های مشابهی از کاشی های به کار گرفته شده در شهر باستانی حریره کیش را به راحتی می توانید در تخت سلیمان و سلطانیه مشاهده کنید. اما بد نیست که به شما بگوییم این تنها نکته شگفت آور این شهر نیست و شما در ادامه کند و کاو و کاوش خود از شهر باستانی حریره کیش، با یک مجموعه عجیب در کنار ساحل روبرو خواهید شد که معماری آن بدون شک شما را به فکر وا می دارد. در این مجموعه شما با اتاق هایی روبرو می شوید که کف آنها شیبی ملایم از جهت شمال به جهت جنوب دارند. بعلاوه در کنار یکدیگر قرار گرفته و در داخل هر کدام از این اتاق ها یک حوضچه کوچک نیز تعبیه شده است. البته در خصوص عملکرد این فضاها نظریه های فراوان و متنوعی را می توانید پیدا کنید. برخی بر این عقیده هستند که این حوضچه ها برای صید کردن مروارید از دل صدف تعبیه شده بوده و عده ای دیگر تصور می نمایند که این فضا های شیبدار مابین این اتاق ها، محلی برای تهیه و استخراج شیره خرما بوده است. به صورتی که در این قسمت ها خرما ها را بر روی یکدیگر قرار می دادند و شیره ای که از آنها تهیه می شده، به واسطه این شیارها به سمت خمره ها سرازیر می گشتند. نظریه دوم منطقی تر است اما حکم قطعی نیست و هنوز هم کاربرد این فضاها برای ما یک موضوع مبهم بوده که پاسخ روشنی برای آن نداریم.
- جاذبه های باستانی اطراف شهر حریره کیش
شهر حریره کیش تنها اثر باستانی در این جزیره نیست و شما می توانید در فاصله تقریبی 5/3 کیلومتری از این شهر، یک بنای تاریخی و عجیب دیگر را مشاهده کنید با نام شهر زیرزمینی کاریز، که پیشنهاد میکنیم اگر به جزیره کیش سفر کردید بازدید از این شهر زیرزمینی را نیز در برنامه گردشگری خود قرار دهید. ناگفته نماند که احتمالا گشت و گذار در میان آثار تاریخی و باستانی ممکن است کمی شما را خسته کند، که البته جای نگرانی نیست. شما می توانید به راحتی با استفاده از تفریح های لوکس و تفریحات مجذوب کننده جزیره کیش مانند کلوپ دریایی، بانجی جامپینگ، غواصی و غیره خستگی بازدید از بناهای قدیمی و تاریخی را از تن خود بیرون کنید.
در فاصله دو کیلومتری از شهر زیرزمینی کاریز، شما با مراکز خرید، رستوران ها و تفریحات مجذوب کنندهی روبرو خواهید شد که بدون شک لحظات زیبایی را برای شما رقم خواهند زد. بعد از شهر حریره کیش و شهر زیر زمینی کاریز، به شما توصیه می کنیم حتماً سری به آب انبار های تاریخی این شهر نیز بزنید. فاصله آب انبار تاریخی تا شهر حریره کیش تنها 5/1 کیلومتر است. بعلاوه در فاصله 1 کیلومتری تا شهر حریره کیش، کلوپ دریایی آکواریوس قرار گرفته است که استفاده از تفریحات آن نیز خالی از لطف نخواهد بود. فاصله بین سواحل زیبای جزیره تا شهر حریره کیش بسیار کم است که با یک پیاده روی کوتاه می توانید خود را به این شهر زیبا برسانید.
- آب انبار ها و قنات ها در شهر باستانی حریره کیش
در شهر باستانی حریره کیش، آب شیرین حکم جواهری گرانبها را داشته و به عبارتی این شهر درخشش خود را مدیون همین آب شیرین است. نکته قابل تامل اینجاست که چطور و از طریق چه ابزاری آب شیرین را از اعماق زمین بر روی آن جاری می ساختند و یا چگونه می توانستند آبی را که از بارندگی های فصلی حاصل می شده به خوبی مدیریت نموده و نگهداری نمایند. پاسخ کاملا تعیین است، سیستم قنات. به عبارتی یک تجهیزات هوشمند که تماماً از طریق ایرانیان ساخته شده بوده و با قدمتی تقریباً 6 هزار ساله، تمامی این فرآیند را مدیریت می نموده است. به واسطه وجود کوچه ها آب در تمام قسمت ها و سطح شهر به راحتی جریان خود را پیدا می نموده و با وارد شدن به قنات ها در جهت اصلی قرار گرفته و تا مخزن نگهداری راه خود را ادامه می داده است.
در اینجا نیز با همکاری مرجان های جزیره، فیلتری طبیعی برای تصفیه کردن این آب تهیه شده بوده که به راحتی عملیات تصفیه شدن را انجام می داده. سکنه جزیره کیش، با همین نکات اصولی قنات های آب، کانال ها و آب انبارهای جزیره مرجانی کیش را از نظر تامین آب شیرین پشتیبانی می کردند. در حال حاضر هم این آب انبار ها و قنات ها تبدیل به جاذبه های بی نظیر گردشگری شده اند که بدون شک ارزش تماشا آنها بسیار زیاد است. نکته جالب اینجاست که جزیره کیش به حدی در این امر خودکفا و توانمند بوده که نه تنها آب شرب ساکنان جزیره، که حتی آب آشامیدنی کشتی هایی که در سواحل مرجانی این جزیره نیز پهلو می گرفتند را نیز، تامین می نموده است.
راه های دسترسی به شهر حریره کیش
اگر تصمیم به بازدید از شهر حریره کیش گرفتید، بهتر است بدانید که در ابتدای کار باید خود را به شمال جزیره برسانید. وقتی به مجموعه المپیک در قسمت کناری جاده کرانه رسیدید، به راحتی شهر حریره کیش را خواهید دید. اگر قصد رفتن به بندرگاه شهر حریره را نیز داشتید، بهتر است بدانید که لزومی به طی کردن مسافتی طولانی نخواهید داشت، این بندر گاه نیز در همان نزدیکی قرار گرفته است. بعبارتی در کنار ساحل و با فاصله بسیار کمی از شهر حریره، با یک ویرانه تاریخی روبرو می شوید که بواسطه چندین راهرو به دریا متصل شده است. این بنای اعجاب آور همان اسکله معروف شهر حریره کیش است.
بهتر است بدانید که بازدید از شهر حریره کیش کاملاً رایگان است و همه روزه حتی در ایام تعطیل نیز می توانید در بازه زمانی 10 صبح تا 10 شب از این شهر زیبا تماشا کنید. مدت زمانی که برای بازدید از تمام شهر حریره کیش احتیاج خواهید داشت، 2 الی 3 ساعت است که اگر به خوبی برنامه ریزی کنید می توانید به بازارها، مراکز خرید و جاذبه های اطراف شهر حریره کیش نیز سر زده و لحظاتی به یاد ماندنی و خوش را در کنار دوستان و خانواده خود سپری کنید. به عبارتی بازدید کردن از شهر حریره کیش همان ضرب المثل معروف یک تیر و دو نشان است.
شهر حریره کیش، مرواریدی در دل خاک
شهر باستانی حریره کیش از بخش های مختلفی چون بندرگاه، مسجد، خانه اعیانی، حمام، بخش های کارگاهی و صنعتی، تاسیسات آبی و فضاهایی کاملاً تاریخی تشکیل شده است که وقتی در دل این شهر قدم می گذارید تمامی آثار بر جای مانده برای شما شگفت آور خواهند بود. در کل آثاری که امروزه از شهر حریره کیش به جای مانده است، بقایای معماری این شهر است. به عبارتی این شهر از یک معماری کاملاً یکپارچه و متمرکز که برون گرا نیز بوده بهره میبرده است و شما نمی توانید هیچ اثری از بناهای دفاعی و یا فضاهای درون گرا در این شهر پیدا کنید.
همین امر به خوبی نشان می دهد شهر حریره کیش در گذشته امنیت داشته و در آرامشی محض روزگار خود را سپری می نموده است. به صورتی که هیچ احتیاجی برای ساخت برج و بارو و خندق در خود نمی دیده. مهمترین و جالب ترین قسمتی که در کند و کاو باستان شناسان به آن دست یافته شده، سیستم آب و فاضلابی است که به واسطه لوله های سفالین و بعلاوه آب انبار های زیاد، تامین شده بوده است. جالب است بدانید که فاضلاب خروجی شهر را به ساحلی دورتر منتقل می کردند که این همان تفکر پایدار در معماری است. در هر حال پیشنهاد می کنیم در کنار لذت بردن از تفریحات لوکس جزیره، سری هم به شهر حریره کیش بزنید.
منبع: الی گشت