اختلال پرخوابی چیست و چه دلایل و درمان هایی دارد
به گزارش وبلاگ ساعت دیواری، پرخوابی می تواند علامت بیماری هایی همانند افسردگی باشد یا خود باعث بروز بعضی بیماری ها گردد. بیماران دچار پرخوابی یک ناقل شیمیایی مغزی فراوری می نمایند که آن ها را در همه اوقات در حالت خواب آلوده نگه می دارد. این یافته ها دال بر این است که احتمالا درمان دارویی برای افراد دچار پرخوابی می تواند موثر باشد.
بسیاری از افراد به دلایل مختلف دچار پرخوابی می شوند. پرخوابی می تواند علامت بیماری هایی همانند افسردگی باشد یا خود باعث بروز برخی بیماری ها شود.وقتی زمان خواب فرا می رسد، آیا حس خوبی دارید؟ اینکه خواب خوب می تواند بر سلامتی تاثیر مثبتی داشته باشد، حقیقت دارد. اما پرخوابی می تواند با بسیاری از مسائل پزشکی مثل دیابت، بیماری قلبی و افزایش خطر مرگ در ارتباط باشد.
محققان تاکید دارند که 2 عامل دیگر، یعنی افسردگی و شرایط مالی و اجتماعی ضعیف، به شدت با خواب بیش از اندازه ارتباط دارند. این دو عامل ممکن است دلیل اثرات منفی سلامتی یادشده باشند. مثلا افرادی که شرایط مالی و اجتماعی خوبی ندارند، به احتمال زیاد ممکن است به مراقبت های پزشکی دسترسی کمتری داشته باشند و در نتیجه بیماری های آن ها تشخیص داده نمی شود، بیماری های مثل ناراحتی های قلبی که ممکن است باعث پرخوابی شود.
چند ساعت خوابیدن در شب، پرخوابی محسوب می شود؟
اندازه خوابی که هر فرد احتیاج دارد، در دوره های مختلف زندگی به طور قابل توجهی فرق دارد و به سن، سلامت کلی بدن، عادت های سبک زندگی و سطح فعالیتی که انجام می دهد، بستگی دارد. مثلا در دوران پراسترس یا بیماری، ممکن است به خواب بیشتری احتیاج داشته باشید. با این حال احتیاج به خواب در طول زمان و از فردی به فرد دیگر فرق دارد؛ متخصصان معمولا توصیه می نمایند افراد بزرگسال هر شب بین 7 تا 9 ساعت بخوابند.چرا برخی افراد زیاد می خوابند؟
در کسانی که از بیماری هایپرسومنیا (خواب بیش از حد) رنج می برند، خواب بیش از حد معمول، یک اختلال پزشکی محسوب می شود. این اختلال باعث می شود فرد از خواب آلودگی مفرط در طول روز (که معمولا با چرت زدن برطرف نمی شود) رنج ببرد. این بیماری بعلاوه سبب می شود بیمار در طول شب به صورت غیر معمول، ساعات طولانی را در خواب سپری کند. بسیاری از افرادی که به هایپرسومنیا مبتلا هستند، علائمی شبیه استرس و نگرانی، سطح انرژی کم و مسائل مربوط به حافظه را تجربه نمایند که ناشی از احتیاج تقریبا دائمی آن ها به خواب است.آپنه خواب انسدادی (Obstructive sleep apnea) به اختلالی اطلاق می شود که در آن تنفس فرد در هنگام خواب، به طور موقت متوقف می شود. این بیماری نیز باعث می شود فرد به خواب بیشتری احتیاج داشته باشد، دلیل آن هم این است که در این بیماری، چرخه طبیعی خواب مختل می شود.
البته هر کسی که بیش از اندازه معمول بخوابد، اختلال مربوط به خواب ندارد. از سایر علل پرخوابی می توان به استفاده از مواد خاصی مثل الکل و برخی داروهای تجویزشده اشاره نمود. بیماری های دیگری مثل افسردگی نیز می توانند باعث اختلال در فرایند طبیعی خواب افراد شود. البته افرادی نیز هستند که به صورت طبیعی به خواب بیشتری احتیاج دارند.
کدام یک از مسائل پزشکی با خواب بیش از حد معمول ارتباط دارند؟
دیابت: مطالعات نشان داده اند که خواب بسیار طولانی یا کم خوابی در شب می تواند باعث بروز دیابت در فرد شود.چاقی: خواب بیش از اندازه و حتی کم خوابی می تواند باعث افزایش چشمگیر وزن شود. مطالعه ای که اخیرا اجرا شده، نشان داده است افرادی که هر شب بیش از 9 الی 10 ساعت می خوابند، نسبت به کسانی که 7 الی 8 ساعت می خوابند، 21 درصد بیشتر محتمل است در 6 سال آینده به چاقی مبتلا شوند. این ارتباط بین خواب و چاقی، حتی هنگامی که مصرف غذا و ورزش در نظر گرفته شده باشد، وجود دارد.
سردرد: خوابیدن بیش از حد معمول در آخر هفته یا تعطیلات، در افراد مستعد می تواند باعث سردرد شود. محققان بر این باور هستند که این امر به دلیل تاثیری است که پرخوابی بر انتقال دهنده های عصبی در مغز، مثل سروتونین دارد. افرادی که در طول روز بیش از اندازه می خوابند و خواب شبانه خود را مختل می نمایند هم ممکن است در طول روز بعد دچار سردرد شوند.
درد کمر: زمانی بود که پزشکان به کسی که کمردرد داشت، می گفتند مستقیما به تخت خواب برود و استراحت کند. اما آن روزها دیگر سر آمده است؛ حتی ممکن است وقتی کمردرد دارید، دیگر احتیاج نباشد برنامه تمرین ورزشی منظم خود را به هم بزنید. در این باره با پزشک خود مشورت کنید. اکنون پزشکان به فواید داشتن سطح مشخصی از فعالیت فیزیکی برای حفظ سلامت پی برده اند و توصیه نمی نمایند بیماران بیش از اندازه مورد احتیاج بخوابند.
افسردگی: اگرچه بی خوابی بیشتر از پرخوابی به افسردگی ربط دارد، اما تقریبا 15 درصد از افرادی که افسردگی دارند، دچار پرخوابی می شوند. خوابیدن بیش از حد معمول می تواند افسردگی را تشدید کند، چون عادت های منظم خواب در فرایند بهبود این بیماری تاثیر بسزایی دارد.
بیماری قلبی: در مطالعه ای که در این زمینه اجرا شده است، حدود 72 هزار زن مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل بسیار دقیق داده های حاصل از این تحقیق نشان داد زنانی که هر شب بین 9 الی 11 ساعت می خوابند، نسبت به خانم هایی که شب ها 8 ساعت می خوابند، 38 درصد بیشتر احتمال ابتلا به بیماری شریان های کرونری دارند. محققان هنوز دلیل دقیق ارتباط بین پرخوابی و بیماری های قلبی را کشف ننموده اند.
مرگ: مطالعات متعدد حاکی از آن است که اندازه مرگ و میر در افرادی که شب ها 9 ساعت یا بیشتر می خوابند، نسبت به کسانی که 7 یا 8 ساعت می خوابند، به اندازه قابل توجهی زیاد است. هیچ دلیل مشخصی برای بیان ارتباط این دو پیدا نشده است، اما محققان دریافته اند که افسردگی و شرایط اجتماعی و مالی نامناسب با پرخوابی رابطه مستقیمی دارند. آن ها گمان می نمایند که این عوامل می توانند با اندازه افزایش مرگ و میر افرادی که بیش از حد معمول می خوابند، مرتبط باشد.
علایم اختلال پرخوابی
* خواب آلودگی* مشکل در بیدار شدن
* احساس گیجی یا سرگردانی
* افزایش زمان خواب تا 18-14 ساعت در روز
* اضطراب
* کم انرژی بودن
* بی قراری
* فکر یا گفتار کند
* از دست دادن اشتها
* مسائل حافظه
* افزایش احتیاج به خواب در طول روز
برخی از بیماران توانایی عملکرد مناسب در خانواده، روابط اجتماعی، شغلی و ... را از دست می دهند.
درمان اختلال پرخوابی
تحقیقات نشان داده است که بیماران دچار پرخوابی یک ناقل شیمیایی مغزی فراوری می نمایند که آن ها را در همه اوقات در حالت خواب آلوده نگه می دارد. این یافته ها دال بر این است که احتمالا درمان دارویی برای افراد دچار پرخوابی می تواند موثر باشد. اما تحقیق و آنالیز در این زمینه همچنان ادامه دارد.درمان دارویی
در صورت پرخوابی معمولا محرک هایی مانند آمفتامین، متیل فنیدیت، و مدافینیل، تجویز می شود.سایر دارو های مورد استفاده برای درمان این اختلال، شامل کلونیدین، لوودوپا، بروموکریپتین، دارو های ضد افسردگی، و مهارنماینده های مونوآمین اکسید هستند.
داروی آرمودافینیل نیز در سال 2007 برای درمان اختلال خواب پرخوابی تایید شد که از لحاظ شیمیایی مشابه مدافینیل است.
آرمودافینیل دارای مزیت هایی است از جمله این که اندازه کمتری از آن تأثیر بیشتری خواهد داشت.
تغییر رفتار
برای مثال اجتناب از کار در شب و فعالیت های اجتماعی که موجب به تاخیر انداختن زمان خواب می شود و بعلاوه رژیم غذایی مناسب مانند کاهش مصرف الکل و کافئین.نور درمانی
پرخوابی ممکن است به دلیل اختلال ریتم بدن اتفاق بیافتد این ریتم از طریق رویارویی با نور و تاریکی کنترل می شود بنابراین نور درمانی در کاهش پرخوابی موثر است.از نور درمانی برای درمان بیماران مبتلا به اختلالات عاطفی فصلی استفاده می نمایند.
این بیماران معمولا دچار افسردگی زمستانی و خواب آلودگی شدید می شوند.
مواجهه تدریجی با نور به طور فزاینده ای درکاهش پرخوابی مفید است. در این روش شبیه سازی طلوع، بیدارشدن را برای این بیماران آسان تر می سازد و در ساعات صبح احساس هوشیاری بیشتری دارند.
بهبود خود به خود
دلیل پرخوابی معمولا ناشناخته است. این اختلال در بسیاری از افراد به طور ناگهانی و خود به خود درمان می شود و این امر نشان می دهد که پرخوابی یک عارضه موقتی است که به مرور زمان بهبود می یابد.درمان پرخوابی در طب سنتی
روغن های معطراندازهی روغن اکالیپتوس، نعناع، وانیل یا اسطوخودوس به آب وان بیافزایید و سپس حمام کنید. عطر این گیاهان آرامبخش است و سبب برطرف خستگی می شود و اندازه جذب اکسیژن را در بدن افزایش می دهند و در نتیجه جریان خون در کل بدن بهبود می یابد.
این عطر ها با از بین بردن خستگی و استرس، باعث شادابی فکر و بدن می شوند. از این روغن ها می توان برای ماساژ بدن نیز استفاده کرد.
یوگا
یک ورزش فکری و جسمی است که هدفش ایجاد هماهنگی احساسات، بدن و فکر است.یوگا شامل حرکات و تمرینات زیادی است که به قدرت بدنی احتیاج دارد و البته برخی از حرکات آن نیز فقط به تمرکز احتیاج دارد. علاوه بر این یوگا بر نظم تنفس تکیه دارد و مسائل تنفسی را اصلاح می نماید.
در نتیجه سطح اکسیژن بدن افزایش می یابد و همراه آن شادابی نیز افزایش می یابد.
واجراسانا، انلوم ویلوم، تاداسانا، آدرا چاکراسانا مثال هایی از تمرینات یوگا هستند که به کاهش خستگی بدن یاری می نمایند.
گذشته از یوگا، انجام حرکات ورزشی سبک و میانه سبب فراوری هورمون هایی در بدن می شود که سطح انرژی را افزایش می دهند.
به همین خاطر انجام ورزش روزانه اکیداً توصیه می شود.
قهوه
کسانی که تا دیروقت کار می نمایند می توانند بین کار فنجانی قهوه بنوشند.زیرا قهوه حاوی کافئین استوموجب تحریک مغز و افزایش هوشیاری و برطرف خواب آلودگی می شود.
اما فقط یک فنجان قهوه کافی است تا خستگی برطرف شود و احتیاج نیست لیوان پشت لیوان پر و خالی شود.
زیرا مصرف بیش از اندازه قهوه باعث کم آبی بدن و درنتیجه افزایش احساس خستگی می شود.
چای و دمنوش
چای حاوی فلاونوئید است که یک آنتی اکسیدان قوی است.یک فنجان چای خواب آلودگی و سردرد را در عرض چند دقیقه برطرف می نماید و فرد را برای کار آماده می سازد.
چای سیاه، چای سبز، دمنوش علفِ لیمو یا دمنوش لیمو نمونه هایی از چای هستند که برای برطرف خستگی مفید هستند.
دمنوش بابونه و ریشه سنبل الطیب نیز خواص آرامبخش دارد و خواب را افزایش می دهد.
در مواردی که خستگی آنقدر شدید است که خواب به چشم تان نمی آید این دمنوش بسیار مفید است.
از فواید خواب، البته بدون پرخوابی، بهره مند شوید
اگر به طور میانه هر شب بیش از 7 الی 8 ساعت می خوابید، برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند دلیل پرخوابی شما را تشخیص دهد. اگر دلیل خواب بیش از حد معمول شما مصرف الکل یا داروهای خاصی باشد، دوز آن را کمتر کنید یا در حد امکان دیگر چنین مواد پرضرری را استفاده نکنید. مصرف داروهایی که پزشک تجویز نموده است را هیچ وقت سر خود و بدون نظر دکتر خود قطع نکنید.به همین ترتیب اگر پرخوابی شما به دلیل بیماری زمینه ای باشد، با درمان بیماری خود، می توانید مشکل پرخوابی را نیز برطرف کنید و عادت معمول خواب تان را بازیابید.
با صرف نظر از دلیل پرخوابی، تمرین بهداشت خواب خوب می تواند به شما یاری کند از فواید آن بهره مند شوید. متخصصان توصیه می نمایند در ساعات مشخصی از شب بخوابید و صبح ها در ساعت معینی بیدار شوید. آن ها بعلاوه توصیه می نمایند قبل از خواب مواد کافئین دار مصرف نکنید. به طور مرتب ورزش کردن و تبدیل اتاق خواب به محیطی آرام و راحت، به شما یاری می نماید به اندازه مورد احتیاج طبیعی بخوابید.
چگونه می توان از پرخوابی پیشگیری کرد
پرخوابی می تواند موجب عاداتی شود که ممکن است به پرخوابی بیشتر منجر شوند. به همین خاطر، قطع این چرخه و بازگشت به الگوی خواب عادی اهمیت دارد.زنگ هشدار تنظیم کنید
تنظیم یک زنگ هشدار برای بیدار شدن از خواب در یک ساعت یکسان از روز ممکن است به بدن در تنظیم الگوهای خود و بازگشت به ریتم های طبیعی خود یاری کند.دکمه تعویق زنگ را فشار ندهید
بیدار شدن از خواب و خارج شدن کامل از تختخواب ممکن است به بیدار شدن بدن یاری نموده و از به خواب رفتن دوباره یا پرخوابی پیشگیری کند.از چرت زدن پرهیز نموده یا چرت های کوتاه داشته باشید
پرهیز از چرت زدن های روزانه ممکن است برای برخی افراد که پرخوابی را تجربه می نمایند، مفید باشد. چرت زدن بیش از حد ممکن است در الگوهای خواب بدن اختلال ایجاد نموده و پرخوابی را تشویق کند.از سوی دیگر، چرت های کوتاه 10 تا 20 دقیقه ای برای برخی افراد ممکن است به احساس انرژی و نشاط بیشتر آنها یاری کند.
از منابع نور در زمان خواب پرهیز کنید
نور روشن با طول موج کوتاه که از دستگاه های الکترونیکی منتشر می شود ممکن است مغز را تحریک نموده و فرد بیش از حد لازم بیدار بماند.برای افرادی که بدن آنها به این نورها حساس هستند، عدم استفاده از دستگاه های الکترونیکی و منابع نور دیگر نزدیک به زمان خواب ممکن است برترین گزینه باشد.
یک دفترچه ثبت شرایط خواب داشته باشید
پزشک ممکن است از فرد بخواهد تا از یک دفتر خواب استفاده کند. فرد عادات و روتین های خواب معمول خود از جمله زمان های خواب و بیدار شدن را در این دفتر ثبت می نماید.وی می تواند هر اتفاقی از جمله این که چند بار از خواب بیدار شده یا هر گونه دشواری در به خواب رفتن را در این دفتر ثبت کند.
داشتن یک دفتر خواب ممکن است اطلاعات مفیدی که پزشک برای تشخیص دقیق هر مشکل سلامت زمینه ای احتیاج دارد را در اختیار وی قرار دهد.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت وبلاگ ساعت دیواری جوان
سایت عصر ایران
منبع: راسخون